Ymchwilwyr yn darparu gwrth-dystiolaeth i bryderon am niwed i'r ymennydd a achosir gan gymryd rhan mewn Jiu-Jitsu Brasilaidd

Yn yr astudiaeth gyntaf o’i bath, mae ymchwilwyr ym Mhrifysgol De Cymru (PDC) wedi canfod y gallai athletwyr Jiu-Jitsu Brasilaidd (BJJ) fod mewn llai o berygl o achosi anaf hirdymor i'r ymennydd nag y mae astudiaethau blaenorol wedi'i awgrymu.

Mae BJJ yn grefft ymladd boblogaidd sy'n gwneud cyfranogwyr yn agored i fygu ysbeidiol dro ar ôl tro oherwydd defnydd rheoledig o dagiad gwddf. Yn wahanol i nifer o chwaraeon ymladd, mae BJJ yn ddiamod yn gwahardd taro'r corff, yn enwedig y pen, gan ffafrio trin aelodau’r corff a thagiad gwddf i orfodi gwrthwynebydd i ymostwng.

Mae pryderon wedi'u codi ynghylch y cysylltiad posibl rhwng tagiad gwddf ailadroddus, niwed strwythurol i'r ymennydd a goblygiadau ar gyfer gweithrediad gwybyddol - y dulliau a'r mecanweithiau o gaffael a phrosesu gwybodaeth, megis dysgu, cofio, canolbwyntio, a chydsymud.

Archwiliodd ymchwilwyr (Benjamin Stacey, Zac Campbell a’r Athro Damian Bailey) o’r Labordy Ymchwil Niwrofasgwlaidd ym Mhrifysgol De Cymru lif y gwaed i’r ymennydd gan ddefnyddio uwchsonograffeg Duplex a gweithrediad gwybyddol trwy brofion niwroseicolegol ar athletwyr Jiu Jitsu elitaidd Brasilaidd. Daethant o hyd i dystiolaeth ragarweiniol bod gan athletwyr BJJ lif gwaed gorffwys uwch i'r ymennydd, ochr yn ochr â swyddogaeth wybyddol gyflawn, o'i gymharu â grŵp rheoledig o athletwyr sy'n cyfateb yn ôl oedran, rhyw, a ffitrwydd cardio-anadlol.

Dywedodd Benjamin Stacey, Darlithydd mewn Gwyddoniaeth Glinigol: “Mae poblogrwydd BJJ yn tyfu’n gynt ac ynghynt ac mae’n debygol y gellir ei briodoli i lawer o bobl sy’n dyst i’w effeithiolrwydd yn y Grefft Ymladd Cymysg (MMA) ar hyrwyddiadau fel Ultimate Fighting Championship (UFC) a Bellator. Mae cynwysoldeb BJJ yn caniatáu i bob unigolyn hyfforddi gyda'i gilydd, waeth beth fo'u hoedran, rhyw neu allu corfforol ac o'i gymharu â chwaraeon ymladd eraill, mae gan BJJ lai o risg o anafiadau."

“Mae ein canfyddiadau unigryw yn dadlau yn erbyn y syniad bod BJJ yn rhagdueddu unigolyn i fwy o risg o niwed parhaol i’r ymennydd ac i’r gwrthwyneb, yn darparu tystiolaeth ar gyfer gwell amddiffyniad i’r ymennydd. Gellir priodoli’r arsylwadau hyn i rag-gyflyru a achosir gan dagu a/neu amlygiad i hyfforddiant seibiant dwysedd uchel penodol i BJJ, y gwyddom y gall roi buddion amddiffynnol i’r ymennydd”.

“Gall y canfyddiadau hyn helpu i lywio ymchwil dilynol y mae mawr ei angen i archwilio goblygiadau tymor byr a hirdymor cymryd rhan yn y gamp.”

Dewiswyd yr adroddiad yn ddiweddar fel erthygl Dewis y Golygydd yn rhifyn mis Tachwedd Scandinavian Journal of Medicine and Science in Sports (SJMSS).