Hanesion Graddio: Nyrs yn defnyddio gradd Meistr i hyrwyddo gwytnwch ar ôl pandemig

Mae'r nyrs resbiradol Nicky Marsh yn graddio o Brifysgol De Cymru (PDC) gyda gradd Meistr mewn Arweinyddiaeth a Rheolaeth - ac mae eisoes wedi gweld y buddion ar ôl 21 mis anodd o weithio drwy gydol y pandemig COVID-19.

Wedi'i lleoli ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan fel Rheolwr Ward, roedd Nicky wedi bod yn nyrsio am fwy na dau ddegawd cyn penderfynu dilyn y cwrs Meistr tair blynedd yn PDC, ochr yn ochr â'i gyrfa.

Yna, yn ystod ail flwyddyn ei hastudiaethau, fe darodd COVID-19 - gyda Nicky a'i chydweithwyr yn gorfod wynebu heriau digynsail yn Ysbyty Brenhinol Gwent.

“Roedd yn rhaid i mi uwchsgilio fy staff yn gyflym iawn, gan fod y sefyllfa’n newid bron bob awr,” meddai Nicky, sy’n byw gyda’i phartner a’i phlant.

“Roedd angen i ni hefyd symud cleifion o gwmpas fel y gallem fod â wardiau dynodedig ar gyfer cleifion COVID-19. Hyd at fis Mawrth 2020, roedd gennym ddwy ward anadlol yn yr ysbyty - un a oedd i raddau helaeth yn gofalu am gleifion â chanser yr afu, draeniau'r frest ac ati, a'r llall a oedd ar gyfer awyru anfewnwthiol, a dyna'r math o driniaeth sydd ei hangen ar gleifion COVID-19.

“Roedd angen i bob un o’m staff ddysgu’r sgiliau hynny ar unwaith, er nad oedd neb yn gwybod yn iawn sut olwg fyddai ar edrych ar ôl claf COVID-19; roedd yn wahanol i unrhyw beth yr oeddem wedi'i brofi o'r blaen.

“Ar un adeg roeddwn yn gofalu am bedair ward, a oedd yn anodd gyda nifer y cleifion yn cynyddu, prinder staff a nyrsys asiantaeth yn cael eu dwyn i mewn i gyflenwi.  Wrth edrych yn ôl, roedd yn anodd ar y cychwyn cyntaf, pan fyddwn i'n gwneud sifftiau hir ac yna'n gorfod dod adref a chyflwyno aseiniadau.

“Yna, ym mis Tachwedd 2020, fe symudon ni i Ysbyty Athrofaol newydd y Grange yng Nghwmbrân. Mae'n rhaid ein bod ni wedi bod yn un o'r unig fyrddau iechyd yn y byd i wneud hynny yng nghanol pandemig! Ond roeddwn yn ddiolchgar iawn am y symud; er ei fod bum mis ynghynt nag a gynlluniwyd, euthum o reoli pedair ward i ddim ond un.

“Fel y rheolwr, bu’n rhaid i mi ddod â thîm ynghyd a oedd yn gyfuniad o staff o dri ysbyty ar wahân, a gwneud i hynny ddigwydd yn gyflym iawn gan ein bod ni i gyd yn dibynnu ar ein gilydd. Gweithiodd hynny'n dda iawn - maen nhw'n dîm gwych ac rydyn ni wedi mynd trwy weddill taith COVID-19 gyda'n gilydd.”

Er gwaethaf amser llawn straen yn y gwaith, canfu Nicky ei bod eisoes yn dechrau defnyddio peth o'r hyn yr oedd wedi bod yn ei astudio ac y gallai ei gymhwyso i'w rôl.

“Daeth y modiwl Newid a’r modiwl ILM [Institute of Leadership and Management] yn union ar yr adeg iawn. Gwnaeth i mi edrych yn agosach ar reoli newid, y ffyrdd gorau o gael pobl i fod yn rhan o’r newid, gan ddeall y prosesau y tu ôl iddo i gael y canlyniadau gorau.

“Roedd fy nhraethawd estynedig yn ymwneud â lludded mewn nyrsys yn ystod y pandemig, a sut olwg oedd ar hynny; achos ac effaith lludded a sut i ailadeiladu gwytnwch mewn nyrsys, ar ôl pandemig.  Ac er ein bod yn dal i fynd drwyddo, rwy'n gallu defnyddio'r hyn a ddysgais er mwyn cefnogi fy staff ac awgrymu gwahanol ffyrdd o'u cefnogi. Mae'r cwrs wedi fy helpu'n fawr - nid oes gen i unrhyw amheuaeth o hynny.

“Pan roddais gynnig ar ddechrau fy nhraethawd estynedig, byddwn yn eistedd wrth fwrdd fy nghegin am oriau a naill ai ddim yn llwyddo i ysgrifennu unrhyw beth, neu ddim yn cadw unrhyw beth yr oeddwn yn ei ddarllen. Rwy'n sicr mai hwn oedd fy lludded personol.  A chan fod y dyddiad cau ar gyfer cyflwyno yn agosáu, sylweddolais nad oeddwn yn agos at allu cyflwyno ar amser. Rwy'n eithaf ystyfnig, ac nid y math o berson sy'n gofyn am estyniad ar ddyddiad cau, ond roedd yn rhaid i mi dderbyn, os oeddwn i'n mynd i lwyddo, bod yn rhaid i mi roi seibiant i mi fy hun - y pwysau hwnnw, ar ben popeth arall, nid oedd yn dda i mi. Felly mi wnes i gais am estyniad a roddodd ychydig fisoedd ychwanegol i mi gael trefn arnaf i fy hun a rhoi pin ysgrifennu ar bapur.

“Mae fy ngoruchwyliwr, Monica Gibson-Sweet, wedi bod yn anhygoel. Mae ganddi bersonoliaeth gref iawn - fel finnau - felly rydym wedi cael rhai trafodaethau diddorol dros y tair blynedd diwethaf, ond mae ei chred ynof fi a fy nghyd-ddisgyblion wedi bod yn ddiwyro drwy gydol yr amser.  Nid wyf erioed wedi cael unrhyw un yn dweud wrthyf fy mod yn gallu cyflawni gradd Meistr, fy mod yn ddeallus, felly helpodd i roi'r hunangred honno i mi.

“Os oes unrhyw un yn ystyried gwneud y cwrs, byddwn yn dweud ‘ewch amdani’, oherwydd ni fydd byth amser da. Os ydych chi am wneud hynny, dechreuwch arni, a bydd pob diwrnod yn gofalu amdano'i hun.  Gwnewch yn siŵr eich bod chi'n ei wneud er eich mwyn chi.

“Nawr fy mod i'n graddio, rydw i'n teimlo ymdeimlad enfawr o gyflawniad. Rwy'n wirioneddol falch ohonof fy hun, yn enwedig gan fy mod wedi cael clod.  Nid yw cael gradd Meistr yn 49 oed yn rhy ddrwg o beth!”

Darganfyddwch fwy am gyrsiau ôl-raddedig yn PDC