Partneriaeth Clinig Cyngor Cyfreithiol PDC yn helpu pobl sy'n profi digartrefedd i gael gafael ar gyngor cyfreithiol am ddim

Mae prosiect sy'n helpu i ddarparu cyngor cyfreithiol am ddim i bobl sy'n profi digartrefedd yng Nghaerdydd wedi ennill gwobr genedlaethol i gydnabod ei effaith ar y gymuned.

Enwyd Cardiff Lawyers Care - partneriaeth rhwng Clinig Cyngor Cyfreithiol Prifysgol De Cymru (PDC), Cymdeithas y Gyfraith Caerdydd a'r Cylch a'r elusen digartrefedd The Wallich, yn enillydd Gwobr LawWorks Cymru, sy'n cydnabod gwaith pro bono yng Nghymru.

Mae'r gwobrau, a gynhaliwyd yng Ngwobrau Pro Bono LawWorks neithiwr (dydd Mawrth 7 Rhagfyr) yng Nghymdeithas y Gyfraith yn Llundain, yn cydnabod ac yn dathlu cyflawniadau mewn gwaith pro bono cyfreithiol, a gyflawnwyd gan sefydliadau ac unigolion, ac ymrwymiad y sector cyfreithiol i alluogi mynediad i gyfiawnder.

Sefydlwyd Cardiff Lawyers Care gan aelodau o Gymdeithas y Gyfraith Caerdydd a'r Cylch i ddarparu cymorth cyfreithiol cychwynnol pro bono a chymorth i bobl sy'n profi digartrefedd yng Nghaerdydd. Fe wnaethant ymuno â myfyrwyr o Glinig Cyngor Cyfreithiol PDC, a allai gysgodi cyfreithwyr gan roi cyngor i ddefnyddwyr gwasanaethau yn The Wallich.

Roedd Clive Thomas, Rheolwr Gyfarwyddwr Watkins & Gunn Solicitors, yn un o aelodau sefydlu Cardiff Lawyers Care. Meddai: “Ymddengys mai digartrefedd oedd y broblem gymdeithasol fwyaf yng Nghaerdydd. Pan welwch rywun yn ddigartref ar y stryd rydych chi weithiau'n pendroni beth i'w wneud am y gorau - ydych chi'n rhoi arian, bwyd neu rywbeth arall? Roeddem ni yng Nghymdeithas y Gyfraith Caerdydd eisiau gwneud rhywbeth yn ei gylch a defnyddio ein hyfforddiant cyfreithiol i wneud gwahaniaeth. Roedd yn ymddangos bod awydd gwirioneddol ymhlith cyfreithwyr iau yn benodol i gymryd rhan, ac roedd The Wallich yn teimlo bod gwir angen, felly fe wnaethon ni benderfynu cychwyn y clinig. Roedd LawWorks yn help gwych i roi dechrau i’r clinig.

“Roeddem yn meddwl i ddechrau y byddai'r bobl hynny sy'n profi digartrefedd eisiau cyngor yn unig ar dai, ond gwelwyd y bu angen llawer ehangach am gymorth cyfreithiol. Mae hyn wedi cynnwys cyfraith teulu, cyfraith plant a materion cyfraith troseddol. Rydym wedi gweld adborth gwych gan ddefnyddwyr gwasanaethau The Wallich sydd wedi dweud eu bod wedi cael budd gwirioneddol o'r adnodd hwn. Byddai'n wych pe bai'r clinig yn ddiangen oherwydd bod y cyngor a'r help hwn ar gael yn rhwydd - ond nid felly y mae hi. Rydyn ni'n llenwi gwagle - lle gallen nhw fod yn gymwys i gael cymorth cyfreithiol, rydyn ni'n cyfeirio at gyfreithwyr sy'n arbenigo yn y meysydd hynny, lle nad ydyn nhw, ein nod yw rhoi cyngor sy'n grymuso'r derbynnydd i allu delio â'u materion cyfreithiol. "

Ychwanegodd Hannah Menard, Cyfarwyddwr Clinig Cyngor Cyfreithiol PDC: “Mae ein partneriaeth â Cardiff Lawyers Care yn enghraifft wych o’r hyn y gellir ei gyflawni pan fyddwn yn gweithio ar y cyd ag eraill. Mae ennill y wobr hon yn dyst gwirioneddol i waith caled ac ymroddiad pawb sy'n cymryd rhan gan gynnwys ein myfyrwyr y Gyfraith, cyfreithwyr gwirfoddol, The Wallich a'r cymorth gweinyddol a ddarperir gan y Clinig Cyngor Cyfreithiol. Mae'r cydweithrediad hwn wedi rhoi cyfle amhrisiadwy i'n myfyrwyr fod ar flaen y gad o ran mynediad at gyfiawnder i un o'r grwpiau mwyaf agored i niwed yn ein cymdeithas. Mae hefyd yn allweddol wrth lunio dyheadau ein myfyrwyr ac adeiladu eu rhwydweithiau proffesiynol. Fel cyfreithwyr y dyfodol, mae adeiladu eu hymrwymiad i pro bono yn sicrhau bod y prosiectau hyn yn parhau ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.”

Roedd Kelis Fencott, 20, o Faesteg, yn un o fyfyrwyr y Gyfraith a gymerodd ran yn y clinig. Meddai: “Y Clinig Cyngor Cyfreithiol yw un o fy hoff fodiwlau, felly pan gefais gyfle i wirfoddoli neidiais ar y cyfle. Roedd yn gyfle anhygoel, nid yn unig i helpu'r rhai mewn angen, ond hefyd i'm helpu i ehangu fy rhwydwaith a’m sgiliau proffesiynol fy hun, trwy gysgodi cyfreithiwr cymwys ochr yn ochr â disgybl bargyfreithiwr. Roedd yn golygu llawer i mi fy mod wedi gallu bod yn rhan o beth mor anhygoel ac fe wnaeth fy ysgogi i weithio'n llawer caletach yn y brifysgol.”

Mae Lizzie Harris, Rheolwr Gwasanaeth prosiect Adeiladu Cyfleoedd, Sgiliau a Llwyddiant (BOSS) The Wallich, wedi bod yn rhan o’r clinig ers mis Tachwedd 2020. Ychwanegodd: “Cynhaliwyd y clinig i ddechrau fel sesiwn galw heibio yn Nghysgodfan nos The Wallich yng Nghaerdydd. Nod hyn oedd cefnogi defnyddwyr gwasanaethau The Wallich sy’n profi digartrefedd ar hyn o bryd, i gael gafael ar gyngor cyfreithiol am ddim bob pythefnos.

"Mae'n cynnig cyngor cyfreithiol am ddim bob mis ar faterion gan gynnwys tai, dyled, teulu a mwy. Mae’r clinig misol wedi rhoi cyfle i ddefnyddwyr gwasanaethau The Wallich gael eu clywed a’u cefnogi gyda’u materion cyfreithiol gan arbenigwyr. Fe wnaeth hyn eu grymuso i deimlo bod ganddyn nhw fwy o reolaeth â'u hanghydfodau cyfreithiol.

“Fe wnaeth y gwirfoddolwyr yn Cardiff Lawyers Care gymryd rhan mewn hyfforddiant a roddodd drosolwg o’r grŵp cleientiaid cymorth The Wallich, y rhwystrau y gallent eu hwynebu a sut mae The Wallich yn defnyddio dull gwybodus o drawma. Fe wnaeth hyn alluogi'r myfyrwyr i gael gwell dealltwriaeth a phersbectif o rai o'r materion a'r rhwystrau y mae ein defnyddwyr gwasanaethau yn eu hwynebu. Roedd y gwirfoddolwyr yn cyfathrebu mewn Saesneg clir, gan sicrhau bod Gweithwyr Cymorth a defnyddwyr gwasanaethau yn deall y cyngor a ddarperir yn llawn. Mae eu hempathi a’u gallu i addasu’r clinig i gefnogi anghenion defnyddwyr gwasanaethau, ynghyd â chyflawni hyn yn ystod y pandemig, wedi bod yn hanfodol ar gyfer llwyddiant y clinig.

"Rydym mor ddiolchgar am yr holl oriau a gwaith caled y mae'r gwirfoddolwyr a'r staff yn Cardiff Lawyers Care wedi'u rhoi i wneud y clinig cyfreithiol hwn yn gymorth gwirioneddol werthfawr i'n defnyddwyr gwasanaethau.  Roedd y clinig hefyd yn gaffaeliad i staff yn The Wallich, gan ddarparu gwasanaeth cyfeirio rhagorol i gyngor cyfreithiol arbenigol am ddim, heb restr aros hir. Yn bwysicaf oll, roedd yn ardderchog i'n defnyddwyr gwasanaethau, nad oeddent efallai wedi cael y cyngor neu'r cymorth hwn yn unman arall."

Roedd peth o'r adborth gan ddefnyddwyr gwasanaethau The Wallich yn cynnwys:

• “Fe roddodd safbwynt gwahanol i mi, a’m gwneud yn fwy ymwybodol o’m hopsiynau a hawliau.”
• “Fe wnaeth y cyngor a gefais wella fy sefyllfa iechyd meddwl yn fawr, y byddwn, heb os, wedi profi anhawster gydag ef am gyfnod hir.”
• “Nid wyf yn gwybod am unrhyw glinigau cyngor cyfreithiol eraill, ac eithrio Cyngor ar Bopeth, a all fod yn broses hir.”
• “Rydw i nawr yn fwy gwybodus am fy mater cyfreithiol a hefyd yn meddwl yn wahanol wrth edrych ar y sefyllfa.”
• “Fe wnaeth fy helpu 100% i symud ymlaen mewn ffordd gadarnhaol.”