Ymchwil i ystyried gwella profiad y claf o ran darparu gwasanaethau iechyd meddwl

Dr Penny Holborn

Dyfarnwyd £32,420 i PDC gan Y Sefydliad Iechyd i ymchwilio i wasanaethau iechyd meddwl yn y gymuned. 

Gan weithio ar y cyd â Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro a Grŵp Cydweithio Modelu GIG Cymru, bydd y prosiect pum mis o hyd yn archwilio'r llwybrau gwahanol a brofir gan gleifion mewn gwasanaethau iechyd meddwl ac yn ystyried effaith newid diweddar i'r model gwasanaeth ar gleifion.

Dywedodd y prif ymchwilydd, y Dr Penny Holborn, sy'n wyddonydd data ac sy'n arbenigo mewn defnyddio technegau dadansoddol i ddatrys problemau'r byd go iawn: "Yn y blynyddoedd diwethaf, mae modelau newydd wedi'u datblygu ar gyfer darparu gwasanaethau iechyd meddwl yn y gymuned. Er bod y rhain wedi cynyddu capasiti cyffredinol y gwasanaeth, nid ydynt wedi symleiddio'r llwybr na gwella'r llif i'r graddau bod anghenion y claf yn cael eu diwallu yn y modd mwyaf effeithiol. Y canlyniad yw ein bod yn dal i weld oedi ac o bosibl yn gwastraffu capasiti."

Dywedodd yr Athro Paul Roach: "Rydym yn gyffrous iawn i ddechrau arni. Mae'r prosiect hwn yn caniatáu inni ymgysylltu â darparwyr gofal iechyd yma yng Nghymru ar adeg pan maent o dan bwysau sylweddol, ac mae'r pwysau hwnnw'n debygol o gynyddu o ganlyniad i'r pandemig presennol. Mae'n cynnig gwir botensial am welliannau i brofiad cleifion ac i ryddhau capasiti mewn gwasanaeth sydd eisoes â gormod o alw."

Bydd yr ymchwilwyr yn:

• Dadansoddi data hanesyddol am atgyfeirio, asesu a chanlyniadau iechyd meddwl a gasglwyd gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro.
  
  
• Defnyddio offer delweddu i dynnu sylw at yr amrywiad a brofir gan gleifion.
  
  
• Defnyddio methodoleg y llwybr mwyngloddio i glystyru llwybrau tebyg gyda’i gilydd i nodi cyfleoedd i wella effeithlonrwydd prosesau ac effeithiolrwydd y gwasanaethau a ddarperir.
  
  
• Darparu offeryn generig y gellid wedyn ei ddefnyddio/newid yn hawdd fel y gallai Byrddau Iechyd eraill GIG Cymru gyflawni’r dadansoddiad hwn hefyd.

Bydd canfyddiadau'r astudiaeth yn cael eu defnyddio gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro, Grŵp Cydweithio Modelu GIG Cymru a byrddau iechyd eraill ledled Cymru sy'n ceisio datblygu gwasanaethau iechyd meddwl cymunedol, yn ogystal â gyda chynulleidfaoedd gofal iechyd ac academaidd eraill, i rannu arfer da a chodi ymwybyddiaeth o adnoddau gwella gwasanaethau.   

Mae'r prosiect hwn yn rhan o'r prosiect ehangach "Hyrwyddo cyd-ddatrys problemau dadansoddol gan adeiladu ar Grŵp Cydweithio Modelu", sy'n rhan o raglen gallu adeiladu’r Sefydliad Iechyd. Mae'r Sefydliad Iechyd yn elusen annibynnol sydd wedi ymrwymo i sicrhau gwell iechyd a gofal iechyd i bobl yn y DU. 

Grŵp Ymchwil y Gwyddorau Mathemategol ym Mhrifysgol De Cymru