Llwyddiant cyllid ymchwil i gefnogi menywod Du a Lleiafrifoedd Ethnig wedi’u heffeithio gan drais a cham-drin domestig

18 Hydref, 2024

Mae'r ddelwedd yn dangos menyw yn gorwedd ar soffa, yn gorffwys ei phen ar glustog addurniadol gyda phatrymau geometrig. Mae hi'n gwisgo siwmper binc ysgafn ac mae ei dwylo'n gorchuddio ei hwyneb, fel pe bai’n drist, dan straen neu wedi blino. Mae'r hwyliau cyffredinol yn awgrymu y gallai fod yn profi trallod emosiynol neu flinder. Mae'r soffa’n edrych yn frown tywyll, ac mae'r llawr yn lliw golau

Mae Prifysgol De Cymru (PDC) wedi derbyn dros £300,000 o gyllid gan Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru ar gyfer prosiect ymchwil ar raddfa fawr sy’n canolbwyntio ar gymorth i fenywod Du a Lleiafrifoedd Ethnig (BME), sydd wedi’u heffeithio gan Drais yn Erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol (VAWDASV).

Dros ddwy flynedd, bydd yr astudiaeth arloesol hon yn rhoi lle canolog i leisiau a phrofiadau menywod BME. Trwy ddulliau manwl fel cyfweliadau, adrodd straeon digidol a gweithdai, bydd y prosiect yn datblygu fframwaith cynhwysfawr wedi’i gynllunio i sicrhau bod gwasanaethau, sy’n rhychwantu gofal iechyd, gorfodi’r gyfraith, gwasanaethau cymdeithasol, a sefydliadau cymunedol, yn gallu diwallu anghenion defnyddwyr gwasanaeth yn well.

Dan arweiniad Dr Sarah Wallace o PDC, mae’r astudiaeth mewn partneriaeth â Bawso, gwasanaeth sy’n darparu gwasanaethau atal, amddiffyn a chefnogi ymarferol ac emosiynol i unigolion BME a mudol sydd wedi dioddef cam-drin domestig, trais rhywiol, anffurfio organau cenhedlu benywod, priodas dan orfod, trais ar sail anrhydedd, caethwasiaeth fodern, a masnachu mewn pobl.

O’r enw ‘Mae Gwrando’n Gam Mawr: Cyd-ddatblygu Fframwaith Aml-asiantaeth gyda menywod BME ar gyfer Trais yn Erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol’, bydd yr astudiaeth yn archwilio anghenion a phrofiadau menywod sydd mewn cysylltiad â llawer o wasanaethau gwahanol, gan gydnabod effaith anghymesur mathau penodol o VAWDASV, ynghyd â rhwystrau ychwanegol a wynebir wrth ddatgelu a rhoi gwybod am gamdriniaeth, gan gynnwys diffyg ymddiriedaeth mewn awdurdodau, rhwystrau iaith, pryderon mewnfudo ac ofnau hiliaeth.

Dywedodd Dr Wallace: “Bydd y prosiect hwn yn gweithio’n uniongyrchol gyda menywod BME i gyd-greu atebion sy’n sicrhau bod eu lleisiau’n cael eu clywed a bod eu profiadau’n sail i’r gwasanaethau sydd wedi’u cynllunio i’w hamddiffyn. Drwy wella’r ffordd mae gwasanaethau’n gweithio gyda’i gilydd, gallwn gael effaith wirioneddol ar les unigolion a newid cymdeithasol. Mae gweithio'n agos gyda Bawso a'u defnyddwyr gwasanaeth i lywio'r gwaith hwn yn ganolog ac rydym yn falch iawn o allu cyflawni'r prosiect hwn fel partneriaeth.

“Mae’r astudiaeth yn amserol yng ngoleuni Strategaeth VAWDASV Llywodraeth Cymru (2022-26), sy’n galw am gryfhau partneriaethau aml-asiantaeth i fynd i’r afael â’r mater hollbresennol hwn. Byddwn yn darparu adnoddau hanfodol i lunwyr polisi, darparwyr gwasanaeth a chymunedau ar gyfer sut y gall asiantaethau gydweithio’n fwy effeithiol i fynd i’r afael ag anghenion menywod BME.”

Dywedodd Samsunear Ali, Prif Weithredwr Bawso: “Rydym yn sefydliad sy’n cael ei arwain gan ddefnyddwyr gwasanaeth. Mae ein defnyddwyr gwasanaeth yn ymwneud â chynllunio, datblygu ac adolygu ein gwasanaethau. Bydd bod yn rhan o'r ymchwil yma’n rhoi cyfle i ddefnyddwyr y gwasanaeth rannu eu profiadau o'r gwasanaethau cyhoeddus i wneud gwelliannau. Fel partner ymchwil, rydym yn gobeithio y bydd gwaith Bawso hefyd yn cael ei gydnabod gan y sector ehangach.”

Dywedodd Michael Bowdery, Pennaeth Rhaglenni yn Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru: “Rydym wrth ein bodd gyda safon uchel y ceisiadau am grantiau prosiect eleni. Mae gan y prosiectau ymchwil amrywiol hyn y potensial i gael effaith sylweddol ar iechyd a lles pobl. Bydd ansawdd ymchwil yng Nghymru yn helpu i sicrhau bod ein cymuned ymchwil yn parhau i fod yn gystadleuol ac yn parhau i ffynnu.”