Cyflwyno brechlyn COVID-19 yn rhoi cyfle i Abi, sy’n fyfyrwyr nyrsio, adeiladu ei sgiliau

16 Chwefror, 2021

Abi Ormrod, student nurse who's been involved in covid vaccine roll-out

Abi Ormrod

MAE wedi bod yn fwy na blwyddyn ers i'r pandemig COVID-19 ddod i'r amlwg. Hyd yma mae nifer y marwolaethau yn fyd-eang yn fwy na 2.3 miliwn, gyda mwy na 108 miliwn o achosion wedi'u cadarnhau.

Mae myfyrwyr nyrsio a bydwraigiaeth ym Mhrifysgol De Cymru (PDC) wedi parhau â'u hastudiaethau trwy gydol yr amser hwn, gyda llawer yn gweithio ar y rheng flaen, yn gofalu am yr unigolion a'r teuluoedd hynny yr effeithir arnynt.

Ers cymeradwyo'r brechlynnau cyntaf ddechrau mis Rhagfyr diwethaf i atal a lleihau effaith COVID-19, mae strategaeth genedlaethol gynhwysfawr ledled y DU i gyflwyno'r brechlynnau wedi cychwyn.

Mae sefydliadau partner iechyd a gofal PDC yn rhan annatod o'r broses gyflwyno hon ac maent wedi darparu cyfle dysgu lleoliad unigryw i fyfyrwyr nyrsio.

Yn eu plith mae Abi Ormrod sy’n 33 oed o Gasnewydd ac yn fam i ddau o blant.  Mae hi’n fyfyriwr Nyrsio Oedolion yn ei hail flwyddyn yn PDC.

Tra ar leoliad gyda Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan (ABUHB), derbyniodd Abi hyfforddiant â ffocws i sicrhau y gallai ddatblygu’r wybodaeth, y sgiliau a’r ddealltwriaeth i gefnogi, dan oruchwyliaeth, y broses o gyflwyno brechlyn ar draws Gwent.

“I ddechrau, roedd yn rhaid i ni wneud wythnos o hyfforddiant dwys ar-lein i ddeall am y gwahanol frechlynnau, sut maen nhw'n gweithio, a sut maen nhw'n cael eu rhoi,” meddai.

“Yna roedd yn rhaid i ni wneud hyfforddiant yn y ganolfan brechu dorfol yn Stadiwm Cwmbran. Roedd hynny i weld sut mae'r cyfan yn gweithio, deall y broses y tu ôl iddo, sicrhau bod yr hyfforddiant yn gyfredol, a'i fod yn ddigon digonol ar gyfer yr hyn oedd ei angen. "

Er eu bod wedi derbyn hyfforddiant ar roi'r brechlynnau, roedd y myfyrwyr nyrsio yn dal i gael arweiniad a goruchwyliaeth agos. Mae hyn wedi cynnwys gweithio gydag ystod o nyrsys profiadol iawn ac uwch aelodau o dîm nyrsio'r bwrdd iechyd.

“Rydyn ni wedi gallu rhoi’r brechlynnau ein hunain cyn belled â bod gennym un sydd wedi cofrestru yn ein goruchwylio” esboniodd Abi.

“Fel rhan o dimau brechu cymunedol profiadol, rydyn ni hefyd wedi bod yn mynd allan i ysbytai eraill i frechu cleifion - Ysbyty Brenhinol Gwent a St Woolos yng Nghasnewydd, ac Ysbyty Athrofaol y Faenor yng Nghwmbrân - sydd wedi golygu profiad gwerthfawr pellach i ni.”

Fel rheol ni fyddai myfyrwyr yn gallu rhoi brechlynnau gan eu bod yn dod o fewn fframwaith cyfreithiol sy'n eu hatal rhag cymryd rhan weithredol. Fodd bynnag, arweiniodd graddfa'r pandemig a'r her logistaidd wrth gyflawni'r rhaglen frechu at fframwaith cyfreithiol newydd o'r enw Protocol Cenedlaethol.

Roedd hyn yn golygu y gallai staff anghofrestredig fod yn gysylltiedig pe baent yn cael eu hyfforddi yn unol â safonau cenedlaethol a'u goruchwylio gan un sydd wedi cofrestru. Dyma oedd sylfaen y lleoliad unigryw ar gyfer myfyrwyr PDC yn ABUHB.

Dywedodd Linda Jones, Nyrs Arweiniol Broffesiynol ar gyfer Rheoleiddio Datblygu Addysg yn ABUHB: “Mae Pandemig COVID-19 wedi arwain at y rhaglen frechu fwyaf a welsom yn ystod ein hoes.

“Mae hyn, wrth gwrs, wedi esgor ar lawer o heriau. Fodd bynnag, mae hefyd wedi cynnig llawer o gyfleoedd na fyddent fel arfer yn codi. Oherwydd hyn, rydym yn falch iawn o fod yn treialu lleoliad newydd yn ein Canolfannau Brechu ar gyfer myfyrwyr sy'n nyrsio yn ardal ein Bwrdd Iechyd.

“Mae'r lleoliad newydd hwn yn cynnig cyfle cwbl unigryw i'n myfyrwyr nyrsio, lle byddant yn ennill cyfoeth o brofiad a gwybodaeth cyn iddynt gymhwyso.”

Ychwanegodd Abi ei fod wedi bod yn brofiad gwych fel myfyriwr ail flwyddyn.

“Ni fyddem yn gallu gwneud fel rheol. Mae wedi bod yn dda iawn gweld sut mae'r rhaglen frechu yn gweithio,” meddai.

“Mae cael y cyfle i’w wneud wedi bod yn anhygoel. Mae pawb wedi gweithio mor dda gyda’i gilydd, cafodd ei drefnu mor dda.”

Wrth gael y profiad clinigol ychwanegol, mae Abi hefyd wedi elwa o adeiladu ar ei pherthynas â chleifion, yr oedd angen cefnogaeth ychwanegol ar lawer ohonynt ar ôl bron i flwyddyn o heriau digynsail.

“Gallwn weld y rhyddhad y mae’r cleifion yn ei deimlo pan fyddant yn gwybod eu bod yn mynd i gael brechlyn,” meddai Abi.

Hefyd, o allu rhoi cefnogaeth a chyngor iddynt ar gadw'n iach - cadw pellter cymdeithasol, gwisgo mwgwd, a golchi dwylo - a beth allai'r sgîl-effaith bosibl fod, fel cur pen neu dymheredd uwch, daw llawer ohono ynghyd i dawelu eu meddwl a gwneud iddyn nhw deimlo'n well am bethau.

“Roedd yn ymddangos bod pobl yn cael sicrwydd wrth ein gweld ni, ac yn gwybod bod gennym ni'r wybodaeth ac yn gallu rhoi atebion i'w cwestiynau.”

Ychwanegodd Dr Ian Mathieson, Pennaeth Ysgol Gwyddorau Gofal yn PDC: “Ffocws strategaethau gofal iechyd ledled Cymru a’r DU yw cadw’r boblogaeth yn iach a hybu iechyd a lles.

“Mae ein myfyrwyr wedi bod ar flaen y gad yn yr ymateb i’r pandemig yn aml mewn sefyllfaoedd heriol iawn felly mae wedi bod yn bwysig iawn i fyfyrwyr fod yn rhan o gefnogi’r rhaglen frechu, cadw ein cymunedau lleol yn iach er mwyn curo’r feirws ofnadwy hwn.

“Mae yna olau clir ar ddiwedd y twnnel ac mae ein myfyrwyr yn parhau i chwarae rhan allweddol wrth iddyn nhw symud ymlaen gyda’u hastudiaethau. Mae llwyddiant y lleoliad hwn yn dyst i'r berthynas gydweithredol ragorol rhwng PDC a Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan a diolchaf i bawb sy'n ymwneud â chefnogi'r cyfle dysgu hwn. "