Adferiad COVID-19: Sut y gall perfformio wella lles mewn ardaloedd gwledig

Wrth i’r wythnos hon nodi dwy flynedd ers y cloi Covid-19 cyntaf yn y DU, mae’r myfyriwr PhD Liane Hadley yn archwilio sut y gall cymunedau ddefnyddio’r celfyddydau i ddechrau gwella o’r pandemig.

Mae fy ymchwil yn archwilio sut y gall y celfyddydau, ac yn benodol perfformio, ddylanwadu ar ryngweithio cymdeithasol, cydlyniant a lles, yn enwedig mewn ardaloedd gwledig.

Mewn cyfnod o drawsnewid, mae’n anochel y bydd swyddogaeth y celfyddydau yn newid wrth i ni lywio ein ffordd drwy’r pandemig COVID-19.

Rwy'n credu bod gan y celfyddydau ran ganolog i'w chwarae o ran ailgysylltu cymunedol ac ailgysylltu â chi'ch hun a'r amgylchedd.

Mae fy ymchwil hefyd yn edrych ar ddatblygiad ac effaith celfyddydau cymunedol, sut mae theatr gymhwysol bellach yn eistedd yng nghyd-destun y pandemig presennol, a sut mae mesurau diogelwch COVID-19 o dan ganllawiau presennol y llywodraeth yn effeithio ar greadigrwydd.

Trwy weithio’n agos gyda’r gymuned, rwy’n gobeithio dangos sut y gall proses a pherfformio ddylanwadu ar ail-ymgysylltu â’r gymuned ac ailadeiladu cysylltiadau lleol, gan amlygu effaith profiad perfformio a dilysu rôl y celfyddydau wrth adfer hunaniaeth gymunedol, lles a hyder.

Rwyf ar hyn o bryd yn gweithio ar brosiect celf cymunedol sydd wedi gorfod addasu a newid ac alinio â mesurau COVID-19 yn ystod yr ychydig fisoedd diwethaf. Dechreuodd y broses greadigol hon ym mis Tachwedd 2021 ac mae’n agosáu at ei dyddiad perfformio.

Fel cast bach, rydym i gyd, ar ryw adeg yn ystod y broses greadigol, wedi cael ein heffeithio gan COVID-19 ac wedi canfod bod yr amserlen ymarfer wedi’i phennu’n fawr gan COVID-19 a’r mesurau diogelwch a argymhellir. Mae wedi gorfodi newidiadau nad oeddent erioed yn ystyriaeth cyn y pandemig. Fodd bynnag, gyda'r newidiadau hynny, mae posibiliadau creadigol newydd wedi dod. Yn yr un modd, mae'r cast i gyd wedi magu hyder, gyda'i gilydd ac yn unigol, yn unedig yn eu gwendidau; maent wedi datblygu cyfeillgarwch newydd ac wedi goresgyn heriau.

Mae canlyniad y cyfnod clo wedi newid pob un ohonom ac, i lawer, wedi gwneud inni ailfeddwl ac ail-werthuso ein bywydau a'r hyn sy'n bwysig. Mae rhai wedi cael eu hannog i roi cynnig ar bethau newydd a gwneud rhywbeth gwahanol. Mae hyn yn wir am ambell aelod o’r cast, sy’n wych, ond mae wedi golygu mwy na gwneud rhywbeth newydd yn unig.

Trwy’r prosiect creadigol hwn, rwyf wedi gweld sut mae’r menywod hyn wedi bondio, ailgysylltu, ac ailddarganfod ymdeimlad o hunangred. Ac felly, rwy’n parhau i eirioli potensial y celfyddydau wrth gyfrannu at yr ymdrechion i gefnogi lles meddwl wrth i ni i gyd geisio symud ymlaen ac ailadeiladu ein bywydau a’n cymunedau trwy’r amseroedd presennol hyn.

Rwy’n dod at ddiwedd blwyddyn gyntaf fy PhD, a phan fyddaf yn myfyrio ar fy ngwaith dros y deuddeg mis diwethaf, rwyf wedi datblygu ymdeimlad gwirioneddol o berchnogaeth yn yr hyn rwy’n ei wneud a chred y bydd yn gwneud gwahaniaeth, felly mae'n fraint cael ymgymryd â gwaith o'r fath.