Hanesion Graddio | Gradd Ross yn dod ag ef allan o'i gragen

Mae Canolfan Gynadledda Ryngwladol Cymru yng Nghasnewydd unwaith eto wedi gweld miloedd o’n graddedigion yn croesi’r llwyfan yn eu cap a’u gŵn. I ddathlu, rydym yn rhannu storïau rhai o’n myfyrwyr ysbrydoledig.

Mae Ross Mattinson yn graddio’r wythnos hon o Brifysgol De Cymru (PDC) ar ôl goresgyn heriau cymdeithasol ac academaidd a gyflwynir gan ei awtistiaeth.

Wedi'i leoli yng Nghlwb Pêl-droed Carlisle United, cwblhaodd Ross y radd mewn BA (Anrh) Hyfforddi a Gweinyddu Pêl-droed Cymunedol, tra hefyd yn mynychu sesiynau preswyl yn PDC.

Ar ei gwrs preswyl cyntaf, aeth Ross â'i dad, Craig, gydag ef am gefnogaeth ond wedi hynny roedd yn teimlo'n hyderus i fynd ar ei ben ei hun. Dywedodd: “Newidiodd y cyrsiau preswyl yn PDC fy mywyd.

“Fe wnes i gymaint o ffrindiau ar y cwrs. Fe wnaethon nhw fy nerbyn i am bwy ydw i, ac fe wnaethon nhw roi cymaint o hyder i mi nes i mi hyd yn oed godi a chanu carioci ar noson allan.

“Yn ystod y cyfnod hwnnw, sylweddolais y gallaf gael annibyniaeth a rhyddid, gallaf wneud ffrindiau, a does dim rhaid i mi gael fy nal yn ôl.”

I gwblhau ei waith cwrs, roedd yn rhaid i Ross ddysgu sgiliau bywyd newydd ond hefyd bwysigrwydd gofyn am help. Fel rhan o’i awtistiaeth, mae’n gallu blino ac mewn perygl o ladd ei hun â’r gwaith, felly mae’n gosod strwythurau yn eu lle i osgoi cael ei orlethu a mynd yn orbryderus.

Dywedodd Craig Mattinson: “Mae llwyddiant Ross yn ganlyniad i’w ymrwymiad. Mae’n gyflawniad anhygoel, ac rydym mor falch ohono.

“Rydym hefyd mor ddiolchgar am y gefnogaeth a gynigiwyd i ni ar hyd y daith. Er enghraifft, yn aml gall pobl awtistig gymryd cyfarwyddiadau yn llythrennol felly pe bai Ross yn camddeall aseiniad, byddai'n cymryd un alwad ffôn yn unig a byddai un o'r darlithwyr yn ei roi ar y trywydd iawn.

“Halen y ddaear yw pobl PDC.”

Meddai Ross: “Dywedodd un o fy nghynghorwyr wrthyf ‘Os yw’n mynd yn ormod, rhaid i chi stopio. Oherwydd pan fyddwch chi'n stopio ac yn cymryd seibiant, byddwch chi'n llwyddo i gwblhau mwy.’ Roedd hwnnw'n gyngor anhygoel na fyddaf byth yn ei anghofio. Pe na bawn i’n gweithredu ar y cyngor hwnnw, byddwn yn gweithio trwy'r dydd bob dydd. Byddwn yn ymroi fy hun yn llwyr i’r gwaith ac yna byddwn wedi blino’n lân.”

Nawr bod ei astudiaethau wedi'u cwblhau, mae Ross yn bwriadu parhau â’i waith fel dyfarnwr pêl-droed a hyfforddi pobl niwroamrywiol.

“Mae’r radd wir wedi rhoi’r sylfaen i Ross wneud yr hyn y mae’n dda yn ei wneud. Fodd bynnag, rwyf hefyd wedi dweud wrtho fod angen iddo gymryd seibiant haeddiannol felly byddwn yn mynd ar wyliau. Y flwyddyn ddiwethaf hon fu'r amser anoddaf yn ei holl addysg. Fe weithiodd mor galed a goresgyn cymaint o rwystrau,” meddai Craig.

“Mae’n gysur gwybod bod cymdeithas yn dod yn ei blaen, o ran derbyn a gwneud addasiadau ar gyfer pobl niwroamrywiol. Maent yn cael y parch y maent yn ei haeddu, ac mae’n wych gweld hynny.

“Byddwn i a Ross yn hapus i siarad ag unrhyw un sydd ag awtistiaeth sy’n ystyried mynd i’r brifysgol.”

Pan fydd Ross yn cerdded ar draws y llwyfan wrth raddio bydd yn foment falch iddo'i hun a'i holl deulu a ffrindiau sydd wedi ei gefnogi.

Dywedodd Ross: “Mae graddio yn golygu popeth i mi. Roedd yna adegau pan oeddwn i'n ei chael hi'n anodd iawn, ac roeddwn i'n meddwl na fyddwn i'n cyrraedd mor bell â hyn. Ni allaf aros i ddathlu ein cyflawniadau gyda fy nghyd-ddisgyblion a'm darlithwyr.

“Nid anabledd yw awtistiaeth. Gallu gwahanol yw awtistiaeth.”