Cynnydd y 'mega-dafarn': ydy mwy yn well mewn gwirionedd?

Mae Wetherspoons wedi datgelu ei menter ddiweddaraf yng Ngorsaf Waterloo yn Llundain - tafarn enfawr newydd o'r enw The Lion & The Unicorn. Mae'r "Superspoons" fel y'i gelwir yn rhan o duedd gynyddol yn niwydiant lletygarwch y DU, lle mae lleoliadau mwyfwy yn ail-lunio profiadau traddodiadol.

Gyda'i leoliad gwych a'i gynllun eang â 5,000 troedfedd sgwâr a bron i 600 sedd, mae agoriad y lleoliad yn nodi'r hyn y mae rhai sylwebwyr busnes yn ei ddisgrifio fel datblygiad oes y  “mega-dafarnau" lle mae'n ymddangos bod mwy yn golygu gwell i gadwyni fel Wetherspoons.

Mae Mega-dafarnau wedi'u cynllunio i gynnig mwy na pheint cyflym yn unig. Nod y lleoliadau amlbwrpas eang hyn yw darparu ar gyfer amrywiaeth o anghenion trwy gydol y dydd, o goffi boreol a chiniawau busnes i brydau gyda’r nos ac adloniant byw. Nod cynnwys seddi helaeth, bwydlenni amrywiol ac ardaloedd dynodedig ar gyfer gwahanol weithgareddau – fel cymdeithasu neu weithio ar liniadur – yw denu ystod eang o gwsmeriaid.

Trwy gynnig profiad ‘popeth-mewn-un’, maent wedi'u cynllunio'n fwriadol i sefyll ar wahân i'r model tafarn traddodiadol. Ac maen nhw'n gosod eu hunain fel cyrchfannau yn hytrach na thafarndai nodweddiadol.

Yn driw i fodel busnes Wetherspoons, mae'r mega-dafarn newydd yn addo prisiau cystadleuol ar fwyd a diod, a allai ei gwneud yn opsiwn deniadol i gwsmeriaid â chyllidebau tynn. Trwy gynnig amrywiaeth o brofiadau o dan yr un to, mae mega-dafarnau yn ceisio denu cwsmeriaid i mewn gyda chyfleustra, amrywiaeth a fforddiadwyedd i gyd mewn un pecyn, wrth hefyd deimlo'n rhan o gymuned.

Beth allai hyn ei olygu i'r sector lletygarwch?

Un pryder mawr am ddechrau'r mega-dafarn yw'r effaith bosibl ar dafarndai a bwytai annibynnol, llai. Dros y deng mlynedd diwethaf, mae tafarndai wedi bod yn cau ar raddfa frawychus, wrth i dafarnwyr gael trafferth gyda gorbenion a chostau cyflenwi cynyddol. Mae nifer cynyddol o bobl ifanc hefyd yn dewis ymatal rhag yfed alcohol. Mae ffactorau o'r fath wedi lleihau'r galw am dafarndai traddodiadol.

Gallai Mega-dafarnau, gyda'u maint a'u pŵer prisio, waethygu'r heriau hyn trwy dynnu cwsmeriaid i ffwrdd o leoliadau annibynnol sy'n ei chael hi'n anodd cystadlu o ran pris neu raddfa. Gall hyn fod yn arbennig o wir am y rhai sy'n dibynnu ar farchnadoedd arbenigol neu brofiadau unigryw.

Er ei fod yn gynnar o hyd, ac nad yw effeithiau'r mega-dafarn wedi datblygu eto, mae arbenigwyr eisoes yn cwestiynu a allai hyn newid y ffordd rydyn ni'n cymdeithasu. Trwy gyfuno fforddiadwyedd ag ystod o amwynderau, gall mega-dafarnau fel y "Superspoons" newydd osod disgwyliadau newydd ar gyfer yr hyn y dylai profiad tafarn fod. Yn hytrach nag ymweld â sawl lleoliad ar gyfer gwahanol weithgareddau, efallai y byddai'n well gan bobl dreulio eu hamser hamdden mewn un lleoliad amlddefnydd lle gallent gymdeithasu, ciniawa a gweithio.

Nid Wetherspoons yw'r unig gwmni sy'n arbrofi gyda'r model newydd hwn. Ar draws y sectorau lletygarwch a manwerthu, mae busnesau'n ceisio creu mwy o fannau amlbwrpas i ddenu sylfaen cwsmeriaid ehangach.

Felly, a allem weld mwy o gwmnïau'n dilyn arweiniad Wetherspoons? O ystyried yr amodau economaidd presennol, lle mae llawer o ddefnyddwyr yn tynhau eu gwregysau, mae'n ymddangos yn debygol. Gallai hyn fod yn ddechrau symudiad hirdymor tuag at leoliadau amlddefnydd, mwy. Wrth gwrs, gall fod yn ymateb dros dro i heriau'r farchnad bresennol yn unig.

Yn economaidd, mae'n ymddangos bod y cysyniad hwn yn gweddu’n dda i heriau ariannol ac ansicrwydd ein hoes bresennol, wrth i bobl sy'n gynyddol ynysig chwilio am ffyrdd cost-effeithiol o fwyta a chymdeithasu. Gan gynnig fforddiadwyedd ac ystod eang o opsiynau, gallai'r lleoliadau hyn ffynnu yn ystod dirywiad economaidd trwy ddenu defnyddwyr â chyllidebau tynn.

P'un a ydych chi'n hoff o'r dafarn draddodiadol neu'n cymryd diddordeb mewn cysyniadau newydd fel y "Superspoons", mae'n amlwg bod y ffordd rydyn ni'n cymdeithasu yn esblygu. Wrth i fusnesau lletygarwch barhau i wthio ffiniau, efallai y gwelwn newid sylweddol yn y ffordd rydym yn treulio ein hamser hamdden a'n harian.

Gan Dr Rachael Rees-Jones, Darlithydd Strategaeth

Mae'r erthygl hon wedi'i hailgyhoeddi o The Conversation o dan drwydded Creative Commons. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.