Hanesion Graddio | “Mae gweithio mewn gofal mor werth chweil, dydw i ddim yn ei ystyried yn waith”

Mae Canolfan Gynadledda Ryngwladol Cymru yng Nghasnewydd unwaith eto wedi gweld miloedd o’n graddedigion yn croesi’r llwyfan yn eu cap a’u gŵn. I ddathlu, rydym yn rhannu storïau rhai o’n myfyrwyr ysbrydoledig.

Mae James McFarlane, 35, yn graddio’r wythnos hon o Brifysgol De Cymru (PDC) gyda BSc (Anrh) mewn Rheoli Iechyd, Lles a Gofal Cymdeithasol.

Cyn iddo ddechrau yn y Brifysgol, cafodd James ddiagnosis o anhwylder gorbryder cyffredinol, a amlygwyd pan gafodd ei ddyrchafu i rôl newydd. Dywedodd: “Roeddwn yn gweithio i Gyngor Caerdydd dros gyfnod mamolaeth fel Swyddog Ymgysylltu Cymunedol, a oedd yn golygu gweithio gyda 15 o gleientiaid ar yr un pryd. Roeddwn yn cysylltu â theuluoedd, timau, ac yn rheoli amserlenni gwahanol.

“Cyrhaeddodd y pwynt lle na allwn anghofio am y gwaith. Y cyfan y gallwn i feddwl amdano oedd yr hyn yr oedd yn rhaid i mi ei wneud yn y gwaith y diwrnod wedyn ac roedd yn effeithio cymaint ar fy mywyd fel y cefais bwl o banig. Siaradais â fy rheolwr a chefais fy atgyfeirio at iechyd galwedigaethol.

“Roedd cael y diagnosis hwnnw wedi gwneud i mi ddeall fy hun yn well. Er enghraifft, rydw i bob amser wedi bod yn un i osgoi torfeydd mawr ac mae'n well gennyf amgylchedd tawelach a nawr rwy'n gwybod pam."

Bu James yn gweithio ym maes rheoli gwesty cyn iddo benderfynu newid gyrfa. Pan ddechreuodd weithio mewn gofal, roedd yn rhoi boddhad iddo ac roedd eisiau symud ymlaen trwy ennill rhai cymwysterau yn y maes.

Dywedodd: “Roeddwn i wrth fy modd yn gweithio gyda phobl. Roedd yn teimlo fy mod yn eu helpu. Mae’r mwyafrif o’r swyddi yr wyf wedi’u dal yn teimlo fel fy mod ynddynt i blesio pobl yn hytrach na helpu pobl. Mae gweithio mewn gofal mor werth chweil fel nad wyf yn ei ystyried yn waith. Rwy’n mwynhau gweld yr effaith gadarnhaol y gallwn ei chael ar fywydau pobl yn fawr.

“Fe wnes i’r Flwyddyn Sylfaen mewn Iechyd a Lles ac yna gwnes gais i wneud y radd.”

Er bod gorbryder James wedi peri heriau yn ystod ei radd, defnyddiodd rai technegau ymwybyddiaeth ofalgar a sylfaen, a chwblhaodd ei holl aseiniadau. “Un-i-un, dw i’n hyderus,” meddai.

“Ond pan mae’n rhaid i mi siarad o flaen grŵp, mae fy meddwl yn diffodd ac rwy’n dechrau crynu fel deilen. Dydw i ddim yn hoffi llawer o bobl yn edrych arna i. Pan oedd yn rhaid i ni roi cyflwyniadau yn ystod fy nghwrs, roeddwn i'n ei chael hi'n anodd iawn. Dyna oedd y rhan anoddaf i mi.”

Cafodd James hefyd ddiagnosis o ddyslecsia tra yn PDC.

Meddai: “Ar hyd fy oes, roeddwn i’n teimlo fel pe bawn i’n ddiog oherwydd roedd fy nhad yn ddarllenwr mawr. Roedd yn hoff iawn o awduron fel Stephen King a byddwn yn eiddigeddus oherwydd pan ddarllenais yr un llyfrau, roeddwn i'n teimlo fy mod yn darllen geiriau ac nid yn darllen stori.

“Roeddwn i’n meddwl efallai bod rhywbeth o’i le gyda fi, ond wnes i erioed drafod y peth yn agored. Yna pan es i PDC, roeddwn i'n ceisio dysgu o werslyfrau ac roeddwn i'n ei chael hi'n anodd iawn. Os dangosir arddangosiad ymarferol i mi, gallaf ei gofio ond, pan fyddaf yn darllen rhywbeth, ni allaf gadw'r wybodaeth honno.

“Penderfynais fod angen i mi siarad â rhywun amdano felly cysylltais â Gwasanaethau Myfyrwyr PDC.”

Nawr, mae James yn gweithio mewn gofal preifat gyda chleifion ag anafiadau i'r ymennydd, ac mae wrth ei fodd.

“Mae gennym ni gleientiaid sydd wedi cael anaf i’r ymennydd o ganlyniad i ddamwain, felly rydyn ni’n gweithio gyda nhw ar dasgau o ddydd i ddydd, rydyn ni’n gwneud gweithgareddau, ac rydyn ni’n mynd â nhw allan. Mae’n wych eu gweld yn mwynhau eu hunain ar ôl mynd trwy brofiad mor galed sydd wedi newid eu bywydau.

“Rwy’n edrych ymlaen at ddathlu graddio ac rwy’n ystyried astudio ymhellach, ond bydd yn bendant ym maes iechyd a gofal cymdeithasol. Gallaf weld fy hun yn gwneud y swydd hon am oes.”