Myfyrwyr seicoleg yn helpu celciau

Bydd myfyrwyr ym Mhrifysgol De Cymru (PDC) yn cael profiad ymarferol o gefnogi un o'r heriau iechyd meddwl sy'n cael ei hanwybyddu a'i stigmateiddio fwyaf - anhwylder celcio.

Mae PDC wedi partneru â Holistic Hoarding, sefydliad sy’n torri tir newydd sy’n ymroddedig i ddarparu cymorth tosturiol, therapiwtig i unigolion sy’n cael trafferth celcio. Wedi’i sefydlu yn 2019 gan raddedig PDC, Kayley Hyman, mae’r cwmni’n ddarparwr gwasanaeth blaenllaw ar draws Caerffili, Casnewydd a Sir Fynwy.

Bydd y bartneriaeth newydd yn cynnig profiad i fyfyrwyr Seicoleg wrth helpu pobl sy'n cael trafferth gyda chelcio. Gyda chelcio yn aml yn arwain at droi allan a gwahanu teulu, mae'r anhwylder yn mynd yn anhydrin pan fydd pobl yn meddu ar ormod o eiddo, sydd wedyn yn gadael ychydig o le yn eu cartrefi ar gyfer bywyd o ddydd i ddydd.

Dywedodd Kayley: “Bydd y profiad hwn yn rhoi’r cyfle i fyfyrwyr gymhwyso eu dysgu i’r byd go iawn. Mae gweithio gyda phobl a chlywed eu straeon wir yn mynd â hi i lefel arall. Rwy'n edrych ymlaen at weithio gyda nhw.

“Byddant yn cael eu hyfforddi gan fy nhîm o arbenigwyr, gan weithio gyda nhw i ennill profiad ymarferol mewn meysydd fel cefnogaeth uniongyrchol i unigolion, trefniadaeth cartref tosturiol a gwerthuso gwasanaethau.”

Dywedodd Mary O'Connell, Uwch Ddarlithydd Seicoleg: “Rydym yn mynd at hyn o ddwy ochr.  Bydd ein myfyrwyr ar y rheng flaen, yn darparu cymorth ymarferol, tra hefyd yn casglu gwybodaeth y gellir ei defnyddio i helpu i wella darpariaeth gwasanaeth yn y dyfodol.

“Bydd y bartneriaeth yn meithrin ymchwil arloesol i gau’r bylchau mewn dealltwriaeth o anhwylder celcio, gan baratoi’r ffordd ar gyfer gwell systemau cymorth i unigolion sy’n byw ag anhwylder celcio.

Mae gwaith Holistic Hoarding eisoes wedi cymryd camau breision, gan atal dros 90 o achosion o droi allan a lleihau'r risg y bydd plant yn mynd i ofal maeth mewn cartrefi yr effeithir arnynt gan gelcio. Mae model unigryw’r sefydliad yn asio cymorth iechyd meddwl gyda chymorth ymarferol yn y cartref, gan sicrhau bod unigolion yn cael y cymorth sydd ei angen arnynt i aros yn eu cartrefi, a gwella ansawdd eu bywyd, yn hytrach na wynebu trawma cliriadau gorfodol.

“Yn hanesyddol mae celcio wedi cael ei gamddeall a’i gam-drin,” eglura Kayley. “Does dim cyflwr iechyd meddwl arall lle bydden ni’n troi rhywun allan o’u cartref o'i herwydd. Mae newid y diwylliant hwnnw wrth wraidd yr hyn a wnawn, ac mae cael y myfyrwyr i gymryd rhan yn mynd i’n helpu i wthio’r gwaith hwn ymhellach.”